Steele ve Abel Ödüllü ünlü matematikçi Isadore Singer, veya çevresinin seslendiği şekliyle Is, geçtiğimiz hafta 96 yaşında hayata gözlerini yumdu. Teorik matematik ve fizik arasında yeni bağlantılar kurulmasını sağlayan İndeks Teorisi alanının babalarından olan matematikçi, Berkeley Üniversitesi kampüsünde yer alan Matematik Bilimleri Araştırma Enstitüsünün (MSRI) de kurucu üyelerinden.
Singer 1924’te Michigan’da, yüzünde çok belirgin bir doğum lekesiyle dünyaya gelir. Polonyalı göçmen bir ailenin çocuğudur ama içine doğduğu sıkıntılar kardeşinin ve kendisinin iyi bir eğitim alıp bilim insanları olmalarına engel olamaz. 1941’de burslu olarak girdiği Michigan Üniversitesinde savaş koşulları nedeniyle hızlandırılmış bir eğitim alır. 1944’te fizik diplomasıyla mezun olan Singer’e ordu yolu görünür.
Görevlendirilip Filipinler’e gönderilen Singer, bir yandan askerlik yaparken, bir yandan da vakit buldukça grup teorisi ve diferansiyel geometri çalışır. İyi bir fizikçi olabilmek için güçlü bir matematik altyapısına sahip olmak istemektedir, nitekim ordudaki görevini tamamlayınca Chicago Üniversitesinde lisansüstü eğitimine matematik alanında başlar. Gel gör ki master derecesini almaya hak kazandığında, matematik çoktan aklını çelmiştir ve Singer doktorasını almak için eğitimine devam eder.
1950’de Irving Segal’ın rehberliğinde tezini savunduktan sonra MIT, UCLA ve Columbia Üniversitelerinde kısa pozisyonları olur, bir yılını da Princeton İleri Araştırmalar Enstitüsünde (IAS) geçirir. Lie cebirleri ile ilgili çalışıp çeşitli makaleler yazdığı bu süreçten sonra, 1954’te MIT’de çalışmaya başlar. Kısa süreli bir Berkeley macerası dışında, kariyerinin kalanını bu kurumda geçirecektir.
Singer 1963 yılında, Michael Atiyah’ın davetiyle, araştırma izni yılını değerlendirmek için Oxford Üniversitesine gider. Bu çalışmalarının meyvesi, ileride Abel Ödülü almalarına da vesile olacak Atiyah-Singer İndeks Teoremi olacaktır. Analitik ve topolojik değişmezlerin arasında bağlantı kuran çalışmaları, o güne kadar bu alanda yapılmış sonuçları genişletirken, daha önce görülmemiş bir çok bağlantıyı da ortaya çıkarır.
Aralarında Abel ve Steele ödüllerinde olan çok fazla onura layık görülen Singer, bir yandan üniversitede çalışmalarını sürdürürken, bir yandan da Beyaz Saray’a bilim alanında danışmanlık yaptı. Bir yandan da birinci sınıf öğrencilerine Kalkülüs dersi vermeye devam ediyordu. Singer’i daha yakından tanımak isterseniz, ünlü matematikçinin MIT tarafından paylaşılan söyleşisine göz atabilirsiniz. Videoda 50’li yıllardan itibaren Singer’in kariyerinin yanında matematiğin gelişimine de tanıklık etmek mümkün.
Kaynakça:
- MIT News, Institute Professor Emeritus Isadore Singer … dies at 96, Şubat 2021.
- Julie Rehmeyer, Isadore Singer … Dies at 96, New York Times, Şubat 2021.
- Sasha Brown, Isadore Singer wins faculty Killian Award, MIT Tech Talk, Haziran 2005.
- MacTutor Matematik Tarihi Arşivi: Isadore Singer.
