Şu anda kendi durduğu Renaissance Technologies şirketinde yatırım fonu yöneticisi olarak çalışan James Harris Simons (1938-), uzun yıllar çokkatlıların geometrisi ve topolojisi üzerinde çalıştıktan sonra kariyerine Wall Street’te devam etti. Milyarder ve filantropist olan Simons’ın kurduğu Simons Vakfı pek çok matematik ve temel bilim çalışmasına destek olmaya devam ediyor.
Simons 1958’de MIT’den matematik lisansını, 1961’de Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley’den doktorasını aldıktan sonra Shing-Shen Chern ile birlikte çalıştı ve ikili bugün Chern-Simons teorisi olarak bilinen, modern fiziğe önemli etkileri olmuş geometrik teorinin temellerini attılar. 64-68 yılları arasında ABD’nin Milli Güvenlik Ajansında şifre kırma üzerinde çalışan Simons aynı zamanda MIT ve Harvard’da dersler veriyordu. Burada bilgisayarlar ile kurduğu ilişki sonrasında finansta kendisine çok yardımcı oldu. 1968 yılında ise Stony Brooks Üniversitesi’ne geçti ve 1978’e kadar matematik bölümü başkanlığı yaptıktan sonra Renaissance Technologies şirketini kurup finans sektöründe çalışmaya başladı.
Bilgisayar temelli matematiksel modeller geliştirip topladıkları pek çok verinin içinden rastgele olanları eleyerek piyasaların nasıl hareket edeceğini öngörebilen programlara odaklanan şirket çok başarılı oldu. Simons ABD’nin en zenginleri arasında yer alıyor. Bu sayede eşi Marylin ile 1994 yılında matematik ve temel bilimlerdeki çalışmaları desteklemek üzere Simons Vakfı’nı kurdular. Vakıf şu anda dört alandaki çalışmaları destekliyor: matematik ve fizik, sağlık bilimleri, otizm araştırması ve eğitim. Ayrıca matematik ve fizik alanında yayınlar yapan Quanta Magazine de Simons Vakfı tarafından destekleniyor. Simons Araştırmacılar Programı temel problemler üzerine çalışan araştırmacılara 5 yıl boyunca yılda 100.000 dolar ayırıyor. Bu programdan yararlanmak için ABD, Kanada, İngiltere ve İrlanda’daki belli üniversitelerin isminizi önermesi gerekiyor. Örneğin Terence Tao ve Maryam Mirzakhani geçmişte bu programdan yararlanmışlar.
Simons ayrıca 2004 yılında ortaöğretimdeki matematik eğitim seviyesini arttırma ve öğretmenleri daha donanımlı hale getirme hedefiyle Math for America adında bir dernek daha kurdu. Uzun vadede ABD’nin global ekonomide yarışabilecek nitelikte öğrenciler yetiştirmediğini, bunun önemli bir sebebinin de öğretmenlikten kaynaklandığı düşünen Simons, mesleğin hem maaşlarının düşük olduğunu, hem prestijinin olmadığını, hem de gerekli destek ve eğitimlerin sunulmadığını, dolayısıyla bu işi iyi yapabilecek pek çok adayın başka sektörlere yöneldiğini söylüyor.
Numberphile kanalında yayınlanmış bir röportajına buradan erişebilirsiniz.
