Bu haftaki konuğumuz olan Marjorie Lee Browne (1914-1979), matematik alanında doktora alan ilk siyahi kadın matematikçilerden olarak biliniyor. Browne, Kuzey Karolina Merkez Üniversitesinde çalıştığı 30 yıl boyunca yaptığı akademik çalışmalara ek olarak, çevredeki öğretmenlerin ve maddi durumu iyi olmayan yetenekli öğrencilerin eğitimi için de önemli adımlar atmış.
Marjorie Lee Browne 1914’te Amerika’nın Tennessee eyaletinde doğar. Annesini küçük yaşta kaybeden Browne, matematiği çok seven babası ve babasının öğretmenlik yapan ikinci eşi Lottie tarafından büyütülür. Yetenekli bir öğrencidir. Ailesinin de desteğiyle liseyi bitirir ve Washington Howard Üniversitesi’nde matematik okumaya gider. Birkaç sene ders verdikten sonra lisansüstü eğitimi için Michigan Üniversitesi’ne gider ve 1949 yılında doktorasını alır.
Browne’un lisansını aldığı Howard Üniversitesi çoğunlukla siyahi nüfusa hizmet veren bir üniversitedir ve doktorasını alınca yine böyle bir üniversitede çalışmayı seçer. Browne’un 1949’dan 1079’daki emekliliğine kadar çalıştığı Kuzey Karolina Merkez Üniversitesi (NCCU) 1910’da “renkli ırk”a yönelik açılmıştır ve bu sürenin 25 yılında Browne matematik departmanındaki doktora sahibi tek öğretim görevlisi olacaktır.
Amerika’daki eğitim sistemi ve ırk ilişkisi konusunun derinliklerine dalmadan, bunun Browne’un hayatında önemli bir etkisi olduğunu ve NCCU’nun bazı bakımlardan beyaz Amerikalılara yönelik açılmış üniversitelerle aynı imkanlara sahip olmadığını belirtip geçelim. Browne yaptığı yazışmalar ve proje başvurularıyla destekler toplayarak departmanının gelişmesini sağlar. Bu konudaki en önemli başarılarından biri, IBM’den aldığı finansal destekle 1960 yılında NCCU’ya akademik çalışmalarda kullanım amacıyla bir bilgisayar alınmasını sağlamaktır.
Topoloji alanında çalışan Browne, aldığı burslar sayesinde 1952 yılında Cambridge Üniversitesinde kombinatorik topoloji, 1965 yılında ise Columbia Üniversitesinde diferansiyel topoloji çalışma şansı yakalar. Bununla beraber tezi dışında kaleme aldığı tek makale, 1955 yılında AMM dergisinde yayınlanan “Klasik gruplar üzerine” isimli kısa yazısıdır. Üniversitede verdiği derslerin ve yönettiği tezlerin yanı sıra, eğitimle ilgili çalışmaları olur. Özellikle yazları lise matematik öğretmenleri ile yaptığı çalışmalar, hem NCCU’da onlara yönelik bir enstitü açılmasına vesile olur, hem de ona Kuzey Karolina Öğretmenler Birliği’nin en prestijli ödülü olan Rankin ödülünü kazandırır.
Kaynakça:
MacTutor Matematikçi Biyografileri: Marjorie Lee Browne.
Euell A. Nielsen, Marjorie Lee Browne, Mart 2016.
