Princeton İleri Araştırmalar Enstitüsü’ndeki görevinden 2008’de emekli olan Belçikalı matematikçi Pierre René Deligne (1944 – ) cebirsel geometri ve sayılar kuramı alanındaki çalışmalarıyla biliniyor. Kariyeri boyunca yaptığı çalışmalarla çok prestijli ödüller olan Fiels Madalyası, Crafoord Ödülü ve Abel Ödülüne layık görüldü.
Lisans (1966) ve doktorasını (1968) Brüksel Üniversitesi’nden (Université libre de Bruxelles) alan matematikçi ayrıca 1972 yılında Grothendieck’in danışmanlığında Paris-Sud Üniversitesinden de doktorasını aldı. 1967’de kariyerine Belçika’nın ulusal bilimsel araştırma merkezi FNRS’de başlayan Deligne aynı yıl Paris’teki IHES (Institut des Hautes Etudes Scientifiques)’i ziyaret etti. İki yıl IHES’te ziyaretçi araştırmacı pozisyonunda çalıştıktan sonra 1970’te aynı kurumda kalıcı bir kadroya geçti. 14 yıl IHES’te çalıştıktan sonraysa Princeton İleri Araştırmalar Enstitüsüne geçen matematikçi 2008 yılında emekli olana kadar orada görevini sürdürdü.
Deligne’in en önemli çalışmaları arasında Weil sanılarına sunduğu çözüm yer alıyor. André Weil’in genel halini ortaya koyduğu bu sanılar, sonlu cisimler üzerine tanımlı cebirsel varyetelerin nokta sayıları ile ilişkili. Weil bir cebirsel varyetenin sonlu bir cisim ve onun sonlu genişlemeleri üzerindeki nokta sayılarını kullanılarak elde edilen üreteç fonksiyonları hakkında öngörülerde bulundu. Ortaya koyduğu dört sanıdan üçü Grothendieck ve arkadaşları tarafından kanıtlanmıştı. Geriye kalan en zor sanı, Riemann hipotezinin sonlu cisimlerdeki karşılığıydı, üreteç fonksiyonlarının belli bir bölgede sıfırlanacağını söylüyordu. Deligne işte bu sanıya sunduğu kanıtla büyük bir gelişme kaydetti ve 1978 yılında Helsinki’de Fields madalyasını aldı.
Deligne’in araştırma konuları arasında Galois temsilleri, L-serileri ve modüler formlar arasındaki ilişki, Hilbert’in 21. Problemi (tekil noktaları ve monodromi grubu verilen lineer bir diferansiyel denklem sisteminin varlığı), Hodge teorisi, Tannakian kategorileri gibi başlıklar da var. Çalışmaları hakkında daha ayrıntılı bilgiyi kişisel internet sayfasında bulabilirsiniz.
